پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی ایران- تازه ها
مصاحبه با رئیس محترم پژوهشکده در سالروز جهاددانشگاهی

حذف تصاویر و رنگ‌ها  | تاریخ ارسال: 1400/5/16 | 

پژوهشگران پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی با اتکا بر توان داخلی و عبور از موانع موجود، موفق به کسب چند دستاورد ارزشمند در زمینه تولید مواد شیمیایی گردیدند.
در چهل و یکمین سالگرد تشکیل جهاددانشگاهی با دکتر مسعود کمبرانی رئیس پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی ایران پیرامون آخرین دستاوردهای پژوهشکده به گفتگو نشستیم.
- آقای دکتر کمبرانی، به نظر شما پژوهشکده در مسیر تحقق شعار عبور از موانع با باور توان ایرانی چه نقشی را ایفا کرده است؟  
با سلام و عرض ادب خدمت همکاران محترم و با تبریک سالگرد جهاددانشگاهی، همچنانکه اطلاع دارید در سال­های اخیر به دلیل تحریم­های اقتصادی و شیوع ویروس کرونا، مشکلات زیادی در اجرای فعالیت­‌های مراکز تحقیقاتی ایجاد گردید، اما این پژوهشکده به عنوان یکی از مراکز فعال در حوزه شیمی و مهندسی شیمی در جهاد دانشگاهی با همت و تلاش پژوهشگران و کارشناسان توانمند خود و با توجه به نیاز بازار، توانست غیرممکن را ممکن کرده و دست به کارهای بزرگ بزند.
محققان این پژوهشکده با تدبیر و پشتکار در خور توجه، تهدیدها را به فرصت تبدیل کردند و با باور به توانمندی‌­های خود، توانستند با اجرای چندین طرح پژوهشی و فناورانه، دوران پرفروغی را برای پژوهشکده رقم بزنند.
- پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی در سال گذشته چه دستاوردهای داشته است؟
سال گذشته سال شکوفایی و به ثمر نشستن چند پروژه حساس و حیاتی بود و انشاءا.. ثمرات اجرای این پروژه‌­ها در سال­‌های آتی منشا برکات مادی و معنوی برای پژوهشکده و جهاد دانشگاهی خواهد بود. برخی از این دستاوردها عبارتند از:

  • احداث واحد تولید کاتالیست HDS   با سرمایه گذاری ایمیدرو و با دانش فنی بومی توسط پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی، می­‌تواند علاوه بر شکست انحصار تولید کاتالیست­‌ها، زمینه را برای خودکفایی صنعت پالایش نفت فراهم نماید و همچنین امکان  تولید انواع دیگر کاتالیست های صنعتی را به راحتی مهیا نماید.
  • بومی سازی دانش فنی تولید مواد شیمیایی پر مصرف صنعت نفت، پروژه­ای با اهمیت، حیاتی و ارزشمند بود که توانست اطمینان خاطر را برای مدیران صنعت نفت به همراه داشته باشد. برای اجرای این پروژه لیست مواد شیمیایی پر مصرف صنعت نفت در سال ۹۸ از کمیته مواد شیمیایی شرکت ملی نفت ایران دریافت گردید و با انجام ۹ پروژه مستقل، دانش فنی ۹ ماده شیمیایی پر مصرف صنعت ایجاد گردید. اکثر این مواد در تست میدانی انجام شده در واحدهای مختلف صنعت نفت موفق به دریافت تاییدیه کیفیت شده‌­اند.
  • نشاسته حفاری یکی از مواد ضروری و پر مصرف در عملیات حفاری چاه‌­های نفت خام می‌باشد. دانش فنی تولید این ماده به روش اکستروژن با استفاده از نشاسته سیب زمینی، ایجاد گردید و خط تولید این ماده در جهاد دانشگاهی واحد استان اردبیل نصب شد. یکی از مزایای این طرح، ایجاد زنجیره ارزش برای سیب زمینی‌­های ضایعاتی در استان اردبیل و تبدیل آنها به محصولی ارزشمند است. همچنین این طرح می‌­تواند به عنوان یک الگوی موفق برای همکاری‌­های بین واحدی در جهاد دانشگاهی مورد توجه قرار گیرد.
  • افزایه­ های سیمان حفاری از مواد پر مصرف درعملیات حفاری نفت هستند. دانش فنی تولید پنج افزایه مصرفی در سیمان حفاری در سال­‌های قبل در پژوهشکده ایجاد شده بود و در سال گذشته خط تولید صنعتی آن با ظرفیت ۱۰۰۰۰ بشکه در سال در پژوهشکده راه اندازی گردید.
  • رنگ خوراکی کارامل از مواد پرمصرف در صنایع غذایی می‌­باشد. دانش فنی چهار نوع رنگ کارامل خوراکی در قالب اجرای یک طرح کارفرمایی تدوین گردید و مقدمات احداث کارخانه تولید صنعتی این ماده نیز با سرمایه گذاری بخش خصوصی انجام شده است.

- آیا پروژه‌های فوق در حد تدوین دانش فنی بوده‌­اند یا به مرحله اجرا و تولید هم رسیده­‌اند؟
بدون شک هر طرح تحقیقاتی باید براساس نیاز بازار تعریف شده و مراحل تجاری­‌سازی آن پیش بینی شود. در مورد طرح­‌های اجرا شده در این پژوهشکده هم نیاز بازار مدنظر بوده است. برهمین مبنا، خط تولید کاتالیست HDS در تبریز راه‌­اندازی شده و مراحل تولید آزمایش را می­‌گذراند. همچنین مذاکرات لازم برای احداث خط تولید رنگ کارامل با بخش خصوصی انجام شده و مراحل عملیاتی آن نیز به زودی آغاز می­‌گردد.
سوابق اجرای طرح­‌های پژوهشی در این پژوهشکده، نشانگر شناخت مسیر تجاری­‌سازی می‌باشد و به همین منظور در سال‌های اخیر با سرمایه گذاری انجام شده امکانات و تجهیزات مناسب برای تولید مواد شیمیایی در سالن‌های تولید نصب و راه اندازی شده است. در حال حاضر چند ماده شیمیایی از جمله سلنیوم سولفاید، افزایه­‌های سیمان حفاری، رباینده H۲S، انواع ضد کف و انواع عصاره‌­های گیاهی در این پژوهشکده تولید و عرضه می‌­گردند.
- در مسیر دستیابی به این دستاوردها، مهمترین موانع چه مواردی بوده­‌اند؟
 شرایط سخت اقتصادی موجود در کشور، مشکلات فراوانی را در مسیر اجرای این فعالیت‌­ها پیش آورد. کمبود نقدیندگی، تغییر و افزایش قیمت مواد و تجهیزات و سختی دسترسی به برخی مواد و تجهیزات را می­‌توان عمده‌­ترین مشکلات در مسیر اجرای این طرح­‌ها عنوان کرد، که با اتکا به توان داخلی و عبور از موانع پیش رو، موفق به اجرای این پروژه­‌ها شدیم. امیدوارم، پشتیبانی و حمایت لازم از تولید محصولات دانش بنیان داخل صورت گرفته و دلگرمی لازم برای ادامه فعالیت­‌های نوآورانه در بین جهادگران ایجاد شود.
بدون شک اجرای این پروژه‌­ها و بسیاری فعالیت‌های ارزشمند دیگر، بدون باور به توانمندی محققان جهاد دانشگاهی امکانپذیر نبود. حمایت­‌های انجام شده در قالب طرح‌­های فناورانه و سرمایه گذاری انجام شده از محل درآمدهای جاری پژوهشکده، توانست توانمندی جهادگران را بالفعل کرده و منجر به نتایج ارزشمند گردد.
پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی در حال حاضر قابلیت اجرای مگاپروژه های ملی را دارد و امید است با حمایت ریاست محترم جهاد دانشگاهی اقدامات خوبی در این مسیر انجام گیرد.

لازم است از کلیه همکاران زحمتکش و پرتلاش در پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی که زحمت اجرای این طرح‌ها و پروژه‌‌ها را برعهده داشته اند  تشکر و قدردانی ­کنم و امیدوارم ایامی پربرکت در انتظارشان باشد.

نشانی مطلب در وبگاه پژوهشکده توسعه صنایع شیمیایی ایران:
http://irdci.ac.ir/find-1.206.232.fa.html
برگشت به اصل مطلب